Hướng dẫn bổ sung vitamin D3 bằng cách tắm nắng

Tắm nắng liệu có phải là cách bổ sung vitamin D, D3 cho trẻ? Vitamin D là một trong bốn loại vitamin tan trong chất béo phổ biến (A, D, E và K). Chúng đóng một vai trò quan trọng trong quá trình chuyển hóa canxi và photphat. Đây là hai yếu tố chính trong một hệ thống xương chắc khỏe. Những loại vitamin D phổ biến: D2 và vitamin D3. 

• Vitamin D2 (ergocalciferol) được tìm thấy chủ yếu trong thực vật và nấm. 
• Vitamin D3 (cholecalciferol) là dạng mà cơ thể có thể tổng hợp được nhờ vai trò của ánh sáng mặt trời. Từ tiền chất là vitamin D3 (7-dehydrocholesterol) ở da. Dưới tác dụng của tia UVB của ánh nắng mặt trời sẽ chuyển hóa thành provitamin D3. Sau đó thành vitamin D3. Cuối cùng được chuyển hóa ở gan thận và có hoạt tính sinh học. Chất được tạo thành ở dạng cơ thể (1,25 (OH) D3).

Vì sao 6 tháng đầu đời trẻ cần bổ sung vitamin D3?

Sữa mẹ là thức ăn tốt nhất và hoàn hảo nhất cho trẻ sơ sinh và trẻ em. Tuy nhiên, hàm lượng vitamin D trong sữa mẹ rất thấp. (544 pg /ml, cung cấp khoảng 15 UI mỗi ngày). Nó không đáp ứng được nhu cầu phát triển của trẻ. 

Nhu cầu vitamin D được khuyến nghị cho trẻ sơ sinh và trẻ em dưới 6 tháng là 400 IU mỗi ngày. Trẻ em, đặc biệt là trẻ bú mẹ hoàn toàn và trẻ dưới 6 tháng tuổi dễ bị thiếu vitamin D nếu không được bổ sung từ các nguồn khác. Điều này làm suy giảm nghiêm trọng sự phát triển của trẻ…

Thiếu vitamin D gây ảnh hưởng như thế nào?

• Bệnh còi xương dẫn đến phát triển chiều cao và dị dạng xương
• Chậm mọc răng, răng sữa mọc xấu xí dễ sâu răng 

Dựa trên kiến ​​thức khoa học về tổng hợp vitamin D, không thể phủ nhận vai trò của ánh nắng mặt trời trong việc cung cấp vitamin D.

Tìm hiểu về tia UV và ánh sáng mặt trời

Ánh sáng mặt trời bao gồm: Tia nhìn thấy được (cầu vồng bảy sắc). Tia không nhìn thấy (tia tử ngoại). Tia cực tím có thể được chia thành ba loại: UVA, UVB và UVC. Tùy theo bước sóng và đặc tính sinh học khác nhau của chúng. Trong số đó, UVC có bước sóng ngắn nhất (200-290 nm). Nó dễ gây hại cho sức khỏe con người nhất. May mắn thay, tia UV bị tầng ozon hấp thụ 100% trước khi đến trái đất.  

Tia UVA có bước sóng dài nhất (320-400 nm). Nó chiếm 95% tổng số bức xạ tia cực tím từ ánh sáng mặt trời chiếu tới trái đất. UVA có thể xuyên qua tầng ôzôn, mây, nước, lớp kính, quần áo mỏng và thậm chí cả kem chống nắng không phổ rộng. 

Tia UVA xuyên qua các lớp của da đến lớp hạ bì, làm tổn thương các tế bào đáy. Đây là nguyên nhân chính gây lão hóa da, cháy nắng và tăng nguy cơ ung thư da. Tia UVA không có khả năng tổng hợp vitamin D.  

Tia UVB là tia duy nhất kích thích tiền chất vitamin D3. UVB có bước sóng ngắn hơn (290-320 nm) so với UVA. Khoảng 95% UVB bị tầng ozon hấp thụ. Trước 9h sáng và sau 16h chiều, tia UVB gần như bị tầng ozon hấp thụ hoàn toàn. Chủ yếu chỉ là tia UVA. Vì thế nên không tổng hợp được vitamin D khi tiếp xúc với ánh nắng mặt trời.

Hướng dẫn cách tắm nắng khoa học hợp lý cho trẻ

Trẻ sơ sinh phải CỞI quần áo (chỉ mặc tã và che mắt). Bề mặt da của cơ thể cần được tiếp xúc trực tiếp với ánh nắng mặt trời. (Vì tia UVB không thể xuyên qua quần áo và cửa kính). 

Giờ tắm nắng nên từ 7h sáng đến 10h sáng hàng ngày. Đây là thời điểm tia UVB của ánh nắng mặt trời dồi dào nhất. Ngoài thời gian này chủ yếu là tia UVA (bức xạ này không có tác dụng đối với tia UV) – tổng hợp vitamin D) 

Thời gian tiếp xúc với ánh nắng mặt trời: Phụ thuộc vào cường độ nắng và tông màu da. Trong những tháng mùa hè, chỉ cần phơi nắng từ 10 đến 15 phút. Tăm nắng trong khoảng thời gian từ 10 giờ sáng đến 3 giờ chiều mỗi ngày. Điều này đáp ứng được hầu hết nhu cầu vitamin D của mọi người.

Tắm nắng đúng cách cho trẻ

Da của trẻ sơ sinh chỉ bằng 1/5 da của người lớn. Da của trẻ sơ sinh đến 3 tuổi hoàn toàn có khả năng chống lại tia UV. Lớp biểu bì có lớp sừng rất mỏng và rất ít hắc tố. Để tránh tác hại của ánh nắng mặt trời đối với làn da mỏng manh của trẻ.

Học viện Nhi khoa Hoa Kỳ mới đây đã khuyến cáo, trẻ dưới 6 tháng tuổi nên tránh ánh nắng trực tiếp suốt cả ngày. Không nên cho trẻ dưới 1 tuổi tiếp xúc với ánh nắng mặt trời. Làn da của bé lúc này vẫn còn mỏng manh. Cho trẻ tiếp xúc trực tiếp với ánh nắng mặt trời sẽ làm tăng nguy cơ mắc các bệnh về da như ung thư da về sau này.

Tuy nhiên, hãy cho trẻ vui chơi, tiếp xúc với môi trường tự nhiên ngoài trời. Điều này sẽ giúp phát triển các kỹ năng vận động. Trẻ lớn hơn nên trang bị các sản phẩm chống nắng như kính, áo chống nắng, …nhất là khi trời nắng gắt.

Thời gian cho trẻ tắm nắng hợp lý

Đối với trẻ lớn, buổi trưa là thời điểm ánh sáng mặt trời có nhiều tia UVB giúp cơ thể sản xuất nhiều vitamin D nhất. Tuy nhiên, việc tiếp xúc với ánh nắng mặt trời trong thời gian này rất dễ làm da bị tổn thương. Khi cơ thể đã quen với ánh nắng mặt trời, hãy tắm nắng từ 5 đến 10 phút vào mùa hè và 15 đến 20 phút vào mùa đông. Càng về trưa, thời gian tắm nắng càng ngắn. 

Đeo kính râm ngăn tia UV và đội mũ rộng vành khi tắm nắng. Hầu hết mọi người có thể tạo ra đủ vitamin D chỉ từ 10 đến 15 phút phơi nắng mỗi ngày, với cánh tay, bàn tay hoặc bàn chân được che phủ và không bôi kem chống nắng. Nếu mẹ quan sát màu da của mình và thấy rằng da của bé có màu hồng, tức đã tiếp xúc với ánh nắng đầy đủ. Tránh ánh nắng mặt trời chiếu trực tiếp vào mặt và quanh mắt vì da là vùng da mỏng nhất trên cơ thể. Có thể thoa kem dưỡng ẩm lên vùng da tiếp xúc với ánh nắng mặt trời để tạo điều kiện thích hợp cho vitamin D hình thành trong cơ thể.

Tắm nắng cho trẻ rất khó “thực hiện” tại Việt Nam

Đặc biệt ở Việt Nam, trẻ em không được tắm nắng bởi thói quen thức dậy sau khi sinh con. Trẻ em tiếp xúc với ánh nắng mặt trời trong khoảng thời gian từ trước 10h sáng đỡ bị tổn thương da hơn vì khi ấy tia nắng còn rất yếu. Mặt khác, việc tắm nắng ngoài những khoảng thời gian này gây nguy hiểm khi không cung cấp đủ vitamin D cho nhu cầu của cơ thể có cháy còn làm cháy bỏng da bé, và cũng không thể áp dụng cách này vào mùa đông. 

Nguy cơ ung thư và tổn thương da gia tăng 

 Khi phơi nắng đúng cách, cơ thể cũng chỉ có thể tổng hợp 80-90% nhu cầu vitamin D của cơ thể.

Theo khuyến cáo của Hội Nhi Khoa Hoa Kỳ, nên hạn chế cho trẻ em phơi nắng, thay vào đó, có thể bổ sung vitamin D qua các nguồn khác (thức ăn hoặc chế phẩm vitamin D).

Các nguồn bổ sung vitamin D khác bên cạnh việc tắm nắng cho trẻ?

Ngoài ánh nắng mặt trời, vitamin D có thể được bổ sung qua đường tiêu hóa thông qua thức ăn hoặc các chế phẩm vitamin D. Đối với trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ bú mẹ hoàn toàn và chưa thể bổ sung vitamin D qua chế độ ăn thì việc lựa chọn những chế phẩm vitamin D cho trẻ thực sự là giải pháp phù hợp nhất.

Các chế phẩm vitamin D hiện có bao gồm 2 loại vitamin D2 và vitamin D3, cả 2 loại này đều có hiệu quả trong việc cung cấp đủ nhu cầu vitamin D cho cơ thể. Ngoài ra, hiện nay đã có những chế phẩm kết hợp giữa vitamin D và vitamin K cũng rất thiết thực và hiệu quả đối với trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ.

Vậy nên: 

• Vitamin D là một vitamin thiết yếu, đóng vai trò rất quan trọng trong sự phát triển của trẻ.
• Hàm lượng vitamin D trong sữa mẹ rất thấp nên cần thiết bổ sung vitamin D cho trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ <6 tháng tuổi
• Ánh nắng mặt trời có thể giúp tổng hợp vitamin D tuy nhiên việc thực hành tắm nắng đúng cách để bổ sung đủ lượng vitamin D khó áp dụng và có thể dẫn đến các nguy cơ sức khỏe cho trẻ.