Làm thế nào để tạo thói quen ngủ tốt cho trẻ?
1. Tạo thói quen cho trẻ ngủ đủ giấc
Trong 7 – 12 tuần đầu tiên, hầu hết trẻ sơ sinh không thể thức quá 2 giờ mỗi lần thức dậy. Nếu ba mẹ đợi hơn 2 giờ trước khi đưa trẻ vào giấc ngủ, trẻ có thể quá mệt và khó ngủ. Vì vậy, cố gắng giữ cho con thức vào ban ngày để chúng có thể ngủ ngon vào ban đêm là một quan niệm hoàn toàn sai lầm. Mẹ cần thay đổi điều này nếu muốn tạo thói quen ngủ tốt cho trẻ.

Trẻ ngủ ngon và đủ giấc vào ban ngày sẽ dễ ngủ hơn và ngon giấc vào ban đêm. Khi thức dậy nhiều bé sẽ mệt mỏi. Từ đó dẫn đến không thể trấn an bản thân, giữ bình tĩnh để thư giãn và dễ chìm vào giấc ngủ. Chính vì thế bé dễ thức giấc và quấy khóc nhiều vào ban đêm. Tuy nhiên, ba mẹ cũng không nên để trẻ ngủ thoải mái bao lâu tùy thích vào ban ngày. Điều này sẽ khiến trẻ không ngủ đủ giấc vào ban đêm.
2. Thiết lập thời gian biểu cho bé đi ngủ đúng giờ
Đưa bé đi ngủ đúng giờ mỗi đêm sẽ giúp thiết lập đồng hồ cơ thể của bé. Nó giúp bé dự đoán khi nào là giờ đi ngủ. Thời gian khuyến cáo đưa bé đi ngủ vào buổi tối tốt nhất là trước 9 giờ tối. Tốt nhất là khoảng 7 giờ đến 8 giờ sáng. Khung giờ này giúp bé dễ ngủ và ba mẹ cũng có nhiều thời gian nghỉ ngơi hơn. Ngay cả khi bé vừa ngủ dậy và háo hức chơi, ba mẹ vẫn nên cho bé đi ngủ và tắt đèn, để bé tự do chơi đùa. Vì bé vừa mới ngủ dậy, ba mẹ không nên cho bé chơi một lúc, như vậy đồng hồ sinh học của bé sẽ khó thiết lập hơn, bé không hiểu lúc nào là giờ đi ngủ vào buổi tối.
3. Thiết lập quy trình cụ thể – cách tạo thói quen ngủ cho trẻ
Không nên chơi các trò chơi bạo lực và ồn ào trước giờ đi ngủ. Thay vào đó, hãy thiết lập một chuỗi các hoạt động êm dịu cố định để báo hiệu cho bé biết đã đến giờ đi ngủ, chẳng hạn như tắm, mát-xa, đọc truyện, hát ru và tiếng ồn trắng, tắt đèn và cho bé bú trong bóng tối, thì thầm. Đó là thời gian để đi ngủ. Điều này rất quan trọng vì nếu quá mệt, bé sẽ không có đủ bình tĩnh để tự ngủ.
4. Tạo thói quen ngủ cho trẻ bằng cách bật chế độ kim chỉ nam “Đêm là để ngủ”
4.1. Tạo không gian ngủ hợp lý cho trẻ
Để bé hiểu rằng ban đêm là thời gian để ngủ, hãy tắt đèn và giữ phòng tối. Hãy cân nhắc lắp đặt bộ điều chỉnh độ sáng trong phòng của con Ba mẹ. Thậm chí là các phòng khác mà Ba mẹ và con Ba mẹ thường xuyên sử dụng.
Để đèn sáng vào buổi chiều (khoảng 2 giờ trước khi đi ngủ) để làm dịu tâm trạng của trẻ và chuẩn bị cho giấc ngủ. Ba mẹ cũng có thể để đèn ngủ trong phòng của bé. Tuy nhiên nên chọn loại nhỏ, sáng một chút và không đặt gần nôi hoặc khu vực thay đồ của bé.

Nếu ba mẹ thức giấc vào ban đêm, đừng vội bật đèn. Ba mẹ có thể chuyển con đến một căn phòng sáng sủa hơn. Đi từ vùng tối đến vùng sáng đánh lừa não bộ của bé nghĩ rằng đã đến lúc chơi. Nếu con thức dậy quá sớm vào buổi sáng hoặc khó ngủ vào buổi chiều, hãy cân nhắc việc lắp rèm. Điều này giảm tối cho căn phòng của con và giúp con ngủ ngon hơn.
4.2. Dỗ trẻ đúng cách khi trẻ vừa thức giấc – cách tạo thói quen ngủ tốt cho trẻ
Khi bé thức giấc vào ban đêm, đừng vội bế bé ngay vì điều này có thể khiến bé thức giấc thường xuyên hơn. Chờ một vài phút để bé có thời gian bình tĩnh và tự ngủ trở lại. Nếu trẻ không thể tự ngủ trở lại và tiếng khóc khiến trẻ có vẻ thức giấc, hãy thử ôm trẻ TRƯỚC KHI trẻ khóc thành tiếng.
Khi ba mẹ đến bế con thức dậy vào ban đêm, đừng nhìn thẳng vào mắt con. Nhiều em bé rất nhạy cảm. Chỉ cần nhìn vào bé cũng có thể thu hút được sự chú ý của bé và bé sẽ nghĩ đó là dấu hiệu cho thấy đã đến giờ chơi. Ba mẹ càng giao tiếp với bé nhiều vào ban đêm, bé càng trở nên hào hứng và muốn đứng dậy chơi.
Vì vậy, khi ba mẹ đến gặp bé vào ban đêm, đừng nhìn thẳng vào mắt bé, hãy nói chuyện với bé một cách hào hứng hoặc chơi bài hát bé yêu thích. Nhìn con ba mẹ giúp con ngủ trở lại bằng những lời thì thầm và vuốt nhẹ nhàng bên vùng lưng và cổ.
4.3. Quan sát các yếu tố tác động đến giấc ngủ của trẻ
Nếu trẻ vẫn tiếp tục khóc, hãy kiểm tra xem trẻ có quá nóng, quá lạnh, tã có bẩn không, trẻ có bị đau hoặc khó chịu không. Nếu không, bé có thể bị đói. Bật đèn và đưa em bé ra khỏi nôi. Cho trẻ bú mẹ hoặc bú bình. Bé có thể thức giấc trong lần bú đầu tiên, nhưng nếu không, hãy nhẹ nhàng mở miệng và đút bình sữa vào cho đến khi bé bú hết bình sữa. Khi trẻ bú xong, hãy nhẹ nhàng đặt trẻ trở lại nôi, không nói chuyện hoặc tương tác với trẻ.

Một lưu ý nữa là nếu trẻ thức giấc giữa đêm, mẹ nên thay tã trước, sau đó cho trẻ bú và đưa trẻ đi ngủ ngay sau đó. Các bà mẹ nên giảm thiểu hoặc loại bỏ hoàn toàn việc thay tã qua đêm bằng cách chọn tã chất lượng cao để giữ cho bé thoải mái càng lâu càng tốt. Nếu thật sự cần thiết phải thay, mẹ hãy lau người cho bé bằng khăn ấm để tránh bé bị rát do nước lạnh và dễ thức giấc.
5. Lắng nghe, sẻ chia và nhẫn nại đợi con sẵn sàng
Tuân theo những tip trên sẽ giúp xây dựng thói quen ngủ lành mạnh. Tốt nhất ba mẹ có thể bắt đầu ngay từ tháng con đầu đời. Bé sẽ không sẵn sàng để luyện ngủ cho đến khi bé tròn ít nhất 4 tháng. Lúc đó bé không những sẵn sàng để ngủ giấc dài mà còn sẵn sàng tiếp nhận những cách luyện ngủ.
Nếu bé lại tỉnh giấc đêm trở lại, đừng quá lo. Có thể đó chỉ là vấn đề tạm thời. Bé thường gặp những vấn đề về giấc ngủ vào những bước phát triển chính hoặc thay đổi lịch sinh hoạt. Ví dụ như đi du lịch, bị ốm… Nhiều cha mẹ cũng ghi nhận những vấn đề giấc ngủ vào khoảng 4 tháng. Thời điểm này chu kỳ ngủ của bé có sự thay đổi.
Để vượt qua thời kì này, hãy quay lại những nguyên tắc cơ bản trên. Nếu bé đã đủ lớn, hãy thử chọn một phương pháp luyện ngủ và thử 1 tuần. Nếu không cải thiện, hãy thử lại hoặc thử một phương pháp khác.